Umetničko nasleđe Budimske eparhije svedoči o viševekovnom prisustvu srpskog naroda u Mađarskoj i razvoju umetničkog izraza kao dela bogate riznice srednjoevropske umetnosti. Ideja o formiranju Muzeja Srpske pravoslavne eparhije budimske rodila se još između dva svetska rata, ali je do njene realizacije došlo tek 1964. godine, kada je otvorena prva stalna postavka i izloženi predmeti koji su preneti u sedište Eparhije da bi se na taj način fizički zaštitili. Naredna opsežna terenska istraživanja, pod rukovodstvom akademika Dinka Davidova i u okrilju Galerije Matice srpske, krunisana su 1973. godine izložbom i knjigom pod naslovom „Ikone srpskih crkava u Mađarskoj“, koje su po prvi put na svetlo dana iznele najznačajnija dela i crkvenoumetničke celine sa područja Budimske eparhije. Sledeće veliko predstavljanje srpskoj javnosti usledilo je 1989. godine, izložbom „Blago Srba u Mađarskoj“ u Narodnom muzeju u Beogradu, organizovanom u vreme trajanja dogradnje i rekonstrukcije zgrade sentandrejskog muzeja. Nova, i danas aktuelna postavka, svečano je otvorena povodom 300-godišnjice Velike seobe Srba, u oktobru 1990. godine.

Nove mogućnosti prikazivanja bogatog nasleđa Srba u Mađarskoj otvorile su se vraćanjem Eparhiji budimskoj zgrade nekadašnje „Preparandije“, koja se nalazi u samom centru Sentandreje. Imajući u vidu buduću stalnu postavku koja treba da reprezentuje tokove u razvoju srpske umetnosti XVIII i XIX veka i ponovo sagleda crkvenu umetnost na području Budimske eparhije, ali i loše stanje predmeta i potrebu za konzervatorsko-restauratorskim radovima, sačinjen je izbor od 20 eksponata iz Osnovnog fonda Muzeja. Njima je pridruženo 19 ikona iz XVIII i XIX veka iz Regionalne zbirke u Pečuju koje će biti okosnica prikaza razvoja srpske crkvene umetnosti na području Baranje. Upoređujući predmete iz baranjskih crkava, koje se nalaze u seoskoj sredini, sa umetničkim nasleđem gradskih centara u okrilju Budimskog protoprezviterata, pokazuje se da razlike u razvoju crkvene umetnosti u ruralnoj i urbanoj sredini u XVIII veku nisu bile toliko vidne, ali se one jasno uočavaju tokom XIX veka.

Među 39 izloženih predmeta, svako delo ili zastupljena serija nadovezuje se na različiti segment srpskog umetničkog nasleđa u Mađarskoj, ukazujući na još nedovoljno proučena pitanja, kao i na rad pojedinih malo poznatih slikara ili slikarskih radionica. Značajan deo pripreme izložbe bili su i konzervatorsko-restauratorski radovi, izvedeni 2010. i 2011. godine u Galeriji Matice srpske, koji su omogućili nove atribucije, sigurniju ocenu umetničke i simboličke vrednosti dela, kao i svestranije sagledavanje ponovno uspostavljenih likovnih vrednosti. Izložba koja je pred nama pruža slojevitu i razgranatu sliku srpske crkvene umetnosti u Mađarskoj i brojne polazne tačke za buduća istraživanja.